Onder de titel: Onversaagd en Ongebroken
Paula Cremers vertelt over eigen ervaringen in een Jappenkamp

Voor een aandachtig gehoor van z’n 77 senioren   vertelde Paula Cremers uit Boxmeer dinsdag 7 mei op de themamiddag van Seniorenvereniging Sambeek haar eigen verhaal over de ervaringen die zij als kind heeft meegemaakt in een Jappenkamp onder de titel: ‘Onversaagd en Ongebroken’.
Deze tekst staat gegraveerd in een bronzen beeld op landgoed Bronbeek bij Arnhem. Het beeld toont een moeder die in diepe wanhoop haar handen omhoog strekt, terwijl een hongerig kind aan haar rok hangt. (Foto). Paula wil met haar voordracht de moeders en haar eigen moeder herdenken die hun kinderen drie en een half jaar door een leven van honger, ziekte en geweld gesleept hebben. Ondanks de ontbering, angst, machteloosheid en de dagelijkse bedreiging, beschermden de moeders hun kinderen. Zij gingen tot de uiterste grenzen van vindingrijkheid.
Paula Cremers is in 1936 geboren in Pladju Sumatra, het voormalig Nederlands Indië.
Haar vader werkte bij de Bataafse Petroleum Maatschappij, nu Shell.

In 1940-1941 woonde het gezin in Californië. Ze is pas vijf jaar als Paula met haar moeder en zusje vanuit Californië vertrekt naar Bandung, Java. Vader, werkzaam bij de Bataafse Petroleum Maatschappij, zou hen achternareizen. Hij was, zoals dat vaker gebeurde, vanwege zijn werk overgeplaatst.
Drie dagen na hun aankomst in 1942 vielen de Japanners Nederlands Indië binnen. Eén van de vergaande maatregelen was de gevangenneming en internering van alle Nederlandse burgers. Mannen en vrouwen werden van elkaar gescheiden en in kampen ondergebracht. Een lange periode van onzekerheid met vele beproevingen en ontberingen brak aan. Ook het gezin Cardinaals ontkwam niet aan dit tragische lot. Paula werd met haar moeder en tweejarig zusje gevangengezet in Bandoeng. Met het verstrijken van de oorlogsjaren werden zij vervolgens twee maal gedeporteerd naar andere afgelegen kampen. De levensomstandigheden werden steeds ondraaglijker, en de vrouwen moesten vele vernederingen en mishandelingen ondergaan onder de wrede kampleiding. Nadat het kamp Makassar eindelijk bevrijd werd door de Australiërs, brak opnieuw een periode van grote onzekerheden en beproevingen aan voor het gezin Cardynaals dat na de bevrijding herenigd werd. Van een echte ‘bevrijding’ was nog geen sprake…
Al met al een indrukwekkende spreekbeurt. Voor de buitenstaander nauwelijks te bevatten wat zich daar allemaal heeft afgespeeld